50-lecie e-maila

Chociaż sposób korzystania z poczty e-mail rozwinął się w ciągu ostatnich 25 lat, bazowa technologia istnieje w niezmienionej niemal postaci już od dłuższego czasu. Poczta elektroniczna skończy w tym roku 50 lat i co ciekawe – nie tylko nadal działa bez zarzutu, ale jest wręcz najpopularniejszym narzędziem komunikacji biznesowej. I nic nie zapowiada, żeby miało się to zmienić w najbliższym czasie.

W ciągu ostatnich 50 lat, e-mail stał się głównym narzędziem komunikacji biznesowej, co jest niezwykłym osiągnięciem, jeśli weźmie się pod uwagę, ile lat ma ta technologia. Jak to się stało, że e-mail przetrwał do dziś? Co dokładnie ma do zaoferowania e-mail? I czy naprawdę ma szanse na konkurowanie z takimi technologiami, jak komunikatory i chmurowe platformy współpracy?

W 1969 roku pierwsza na świecie wiadomość elektroniczna została wysłana w ramach ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network), sieci komputerowej w Stanach Zjednoczonych. Ową wiadomością było jedno słowo. Dwa lata później Ray Tomlinson wprowadził symbol „@”, aby oddzielić różne elementy adresu e-mail. Biznes bardzo szybko uznał zasadność tej technologii i w ciągu kilku kolejnych lat nastąpił rozwój poczty elektronicznej. Jednym z najważniejszych momentów było prawdopodobnie uruchomienie CompuServe, pierwszej usługi online, która oferowała łączność internetową oraz dostęp poczty elektronicznej. Miało to miejsce w 1989 r. Od tego momentu przynależność do określonej sieci, by wysyłać e-maile przestała być koniecznością. Użytkownicy Internetu mogli wysyłać i odbierać wiadomości między adresami e-mailowymi opartymi na Internecie, otwierając dostęp do poczty elektronicznej wszystkim. Wraz z rosnącą popularnością Internetu w latach 90., liczba dostawców poczty e-mail wzrosła, podobnie jak liczba użytkowników poczty elektronicznej, a także wysłanych i odebranych e-maili. Bezprecedensowe było uruchomienie w 2004 r. Gmaila od Google, który zapewniał każdemu użytkownikowi pojemność 1 GB, bez pobierania żadnych opłat za korzystanie z usługi.

Prawdopodobnie jedną z największych zalet poczty elektronicznej w stosunku do nowych i konkurencyjnych technologii jest to, że nie jest ona zastrzeżona, a jej właścicielem nie jest jeden podmiot. Sytuacja odwrotna zdarza się to często w przypadku nowych usług komunikacyjnych, co powoduje wiele problemów w środowisku biznesowym. E-mail jest całkowicie niezależny i oferuje wiele możliwości użytkowania i konfiguracji. Dzięki podstawowym standardom – SMTP i IMAP – poczta e-mail ma szeroki zakres zastosowań, korzystanie z niej stało się uniwersalne, praktyczne i wygodne.

Jednak każda technologia ma wady. Nie inaczej jest z pocztą elektroniczną, gdzie największym ograniczeniem jest limit wielkości wysyłanych plików.
Ponieważ e-mail jest tak bardzo uniwersalny i powszechnie używany, często jest wykorzystywany do nielegalnych celów. W zasadzie, e-mail jest główną bramą do przeprowadzanych cyberataków. Skuteczne kierowanie wiadomości może, na przykład wyciągnąć dane logowania użytkowników do usług online. Zwykły e-mail jest jak pocztówka – jego treść nie jest chroniona i może być odczytana przez każdego bez wiedzy nadawcy lub odbiorcy. Mimo, że szyfrowanie zapobiega takim działaniom, zazwyczaj dotyczy tylko treści e-mail. Metadane (na przykład temat, czy też dane adresata/nadawcy) zazwyczaj nie są szyfrowane i chronione. Pola te zawierają cenne informacje i mogą dać bardzo pomocne wskazówki dotyczące sposobu przeprowadzenia ataków socjotechnicznych lub szpiegowania przez agencje wywiadowcze. Jest to problem dość powszechny, ponieważ metadane nie są szyfrowane również podczas korzystania z komunikatorów. Jednak w przypadku szyfrowania poczty e-mail istnieje możliwość wprowadzenia dodatkowej bariery, która niestety jest dość złożona i wiąże się ze znacznymi kosztami i czasochłonnością, ponieważ wymaga zakupu, zarządzania i wymiany certyfikatów. W rezultacie koszt zabezpieczenia poczty e-mail staje się wysoki, nie tylko pod względem finansowym, ale także pod względem użyteczności.
Jednak największym minusem e-maila jest prawdopodobnie spam. Mimo, że okres świetności spamu minął ponad dziesięć lat temu, a narzędzia antyspamowe skutecznie powstrzymały problemy z tą aktywnością, nadal jest to – w najlepszym wypadku działalność irytująca, a w najgorszym – znaczne zagrożenie. Ataki w tej formie można jednak rozwiązać bardzo skutecznie, wdrażając odpowiednie środki bezpieczeństwa, szkoląc użytkowników i zwiększając ich świadomość. Można też umożliwić użytkownikom korzystanie z niezbędnych narzędzi bezpieczeństwa.

Jednak co z samymi funkcjami poczty elektronicznej, pozwalającymi na rozszerzenie tej technologii. Jak wpłynąć na funkcjonalność tej formy komunikacji i jak ją ulepszyć?
Jak już zostało napisane – poczta e-mail jest znakomitym narzędziem komunikacyjnym od dziesięcioleci i nie można zaprzeczyć, że technologia znalazła należne jej miejsce w dzisiejszym świecie.
Naturalnie, hakerzy wciąż szukają sposobów na wykorzystanie e-maila do nielegalnych celów, co skłania do tego, aby wszelkie cyberataki, które wykorzystują pocztę elektroniczną jako furtkę, muszą zostać wyeliminowane. Obszary, w których standardowe wiadomości e-mail nie spełniają oczekiwanych funkcjonalności i nie pokrywają dzisiejszych potrzeb biznesowych – zwłaszcza potrzeb dotyczących bezpieczeństwa – muszą zostać zidentyfikowane i usprawnione w taki sposób, by nadążały za postępem technologicznym.