Kontrola trzeźwości w zakładzie pracy

Pracodawca nie może zmusić pracownika do poddania się badaniu trzeźwości. Kontrola trzeźwości, co do zasady, może być przeprowadzona jedynie za zgodą pracownika lub na jego żądanie. Niemniej, w myśl art. 17 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w sytuacji, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy – pracodawca może żądać przeprowadzenia badania trzeźwości przez właściwy organ – w praktyce będzie to najczęściej Policja. W takiej sytuacji pracodawca ma również obowiązek niedopuszczenia pracownika do wykonywania obowiązków. Należy pamiętać aby podać pracownikowi do wiadomości okoliczności będące podstawą działań pracodawcy.

Jak już zostało to wskazane, pracodawca może żądać przeprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników w konkretnych przypadkach i, co ważne, nie może jej przeprowadzać samodzielnie, a jedynie poprzez wezwanie odpowiednich organów. Wynika z tego, iż przeprowadzanie wyrywkowej kontroli trzeźwości wśród pracowników nie ma oparcia w przepisach prawa. Wyjątkiem będzie sytuacja, w której pracownik zgodzi się na takie kontrole. Niemniej należy mieć na uwadze, że taka zgoda na cykliczne, wybiórcze poddawanie się kontroli trzeźwości budzi zastrzeżenia pod kątem jej dobrowolności.

Zgodnie z art. 11¹ Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Przepis art. 23 Kodeksu cywilnego, w katalogu dóbr osobistych, wskazuje między innymi na cześć. Pracodawca dokonując takiego wyrywkowego badania trzeźwości nadwyręża wizerunek pracownika w oczach jego współpracowników. Ponadto, pracodawca powinien liczyć się z posądzeniem o mobbing w przypadku, gdy dany pracownik będzie poddawany takim kontrolom częściej od innych bez uzasadnionego podejrzenia, iż znajduje się w stanie po spożyciu alkoholu.